آشنایی با قدمگاه های امام
رضا (ع) در یزد: قدمگاه خرانق (مشهدک)
این قدمگاه درست در 60
کیلومتری شمال شرقی یزد و در محدوده شهرستان اردکان قرار داشته و به مشهدک معروف
است. قدمگاه مشهدک بقعه‌ای کوچک و گلی است که طاقی گنبدی شکل دارد و در کنار
قبرستان خرانق واقع شده است.
در این بقعه سنگ خاکستری
رنگی به اندازه 29 × 27 سانتی متری بر دیوار سمت قبله نصب شده که بر روی آن که در
واقع به جای محراب نصب شده، به خط «نسخ» عباراتی حک شده که مربوط به تاریخ 595
هجری است و اطلاعات مهمی درباره مسیر حرکت کاروان امام(ع) می‌دهد.
نوشته این کتیبه به خط فارسی
است و متن آن چنین است: "لا اله الا الله، محمد رسولالله، امیرالمؤمنین. به
تاریخ ست و تسعین مائه. علی بن موسی الرضا اینجا رسیده است و در این مشهد فروآمد (آمد)
و مقام کرد، و به تاریخ سنةاثنی و تسعین و خمسائه مشهد خراب بوذ (بود) و از جهد
بوبکر بن علی ابینصر رحمةالله فرموذنذ (فرمودند) و به دست ضعیف پر گناه یوسف بن
علی بن محمد بنا واکرده شذ (بنا کرده شد). خذایا (خدایا) بر آن کس رحمت کن کی (که)
یک بار قل هوالله به اخلاص در کار آنک (آن که) فرموذ (فرمود) و آنک کرد و آنک
خواند کنذ (کند). کتیبه یوسف بن علی بن محمد، فی شهر ربیع الاول سنة خمس و تسعین
مائه. 595."
از مهم‌ترین وقایع تاریخی که
در خرانق رخ داده، می‌توان به عبور و توقف حضرت ثامن الائمه (ع) در این روستا در قرن
سوم هجری اشاره کرد. درباره مسیر عبور امام رضا (ع) از مدینه تا مرو، روایات متفاوتی
وجود دارد و مسیرهای متفاوتی را بیان کرده‌اند؛ ولی بر اساس تحقیقات به عمل آمده، مسیر
واقعی عبور امام (ع) از دل کویر و از طریق روستای خورانق به سمت خراسان بوده است: مبدأ
این خط سیر، مدینه و مقصد آن، مرو بود. مسیری که مأمون تأکید داشت حضرت رضا (ع) را
از آن عبور دهد، یکی از راه‌های متداول آن زمان به شمار می‌رفت. آن راه از مدینه به
بصره و از طریق سوق الاهواز به فارس و پس از آن، از کویر و بیابان میان ایالات فارس
و خراسان می‌گذشت و به مرو ختم می‌شد. ایشان در طول مسیر برای استراحت
و رفع خستگی کاروان، در شهر خرانق یزد اردو می‌زنند. مردم و اهالی این منطقه،
مشهدک را محل عبادت و نماز حضرت امام علی بن موسی الرضا (ع) می دانند و به همین
دلیل آن مکان را محترم و مقدس می‌شمارند و گاهی قاریان در آن به قرائت قرآن می‌پردازند.
منابع: سایت های شهرآرا
آنلاین و کجارو
